جداسازی و شناسایی ترکیب e-b-ocimene از گیاه echinophora platyloba dc و ترکیب z-b-ocimene و از گیاه boiss.subsp.angulata ferulago angulata (schlecht.) با استفاده از تابش ریز موج

استفاده از گیاهان جهت درمان بیماری‎های مختلف در زندگی انسان‎ها نقش موثری داشته است. از طرفی امروزه با توجه به اثرات جانبی داروهای شیمیایی استفاده از گیاهان دارویی مورد توجه زیادی قرار گرفته است. هدف از این پژوهش شناسایی و جداسازی ترکیب e-?-ocimene از گیاه خوشاریزه جمع آوری شده از کوههای بینالود نیشابورو ترکیبz-?- ocimene از گیاه جمع آوری شده از کوههای دالاهو کرمانشاه توسط تابش امواج ریز موج بوده است شایان ذکر است که تاکنون هیچگونه بررسی فیتوشیمیایی بر روی گیاه منطقه نیشابور صورت نگرفته است.در این تحقیق اسانس دو گیاه چویر و خوشاریزه تحت تابش امواج ریزموج در زمان‎های 5، 10، 15 و 20 و توان‎های300، 400، 500، 600، 620 و 650 وات به دست آمد و اسانس گیری به روش حرارت معمولی( تقطیر با آب با دستگاه کلونجر) به مدت 3 و 7 ساعت صورت گرفت.عصاره‎ی این دو گیاه با 4 روش، تابش امواج ریزموج در زمان‎های 5، 10، 15 و 20 دقیقه و توان‎های 200، 300، 400 و 500 وات، روش امواج فراصوت در زمان‎های 2، 4، 6 و 8 دقیقه و فرکانس‎های 20، 40، 60، 80 و 100 هرتز، روش سوکسله در مدت زمان 7 ساعت و روش خیساندن به مدت 72 ساعت بدست آمد. اسانس و عصاره‎ی به دست آمده جهت آنالیز به دستگاه کروماتوگرافی گازی تزریق شد. نتایج حاصل نشان داد که، شرایط بهینه برای استخراجz-?- ocimene و e-?-ocimene تحت تابش امواج ریز موج توان 650 وات و زمان 34 دقیقه می‎باشد. بازده اسانس استخراج شده‎ ازگیاه خوشاریزه و چویر با استفاده از این روش به ترتیب 33% و 40% بیشتر از روش حرارتی و دو ترکیب z-?- ocimene و e-?-ocimene به ترتیب حدود 9/1و 2/1 برابر نسبت به روش معمولی بیشتر می‎باشد. اسانس استخراج شده این دو گیاه پس از تزریق به دستگاه کروماتوگرافی گازی کوپل شده با دستگاه طیف سنج جرمی در آنالیز آنها نشان داد اسانس بدست آمده ازگیاه چویرتوسط امواج ریزموج و حرارت معمولی به ترتیب 28 و 18 ترکیب می‎باشد که z-?- ocimene به ترتیب با بازده (9/33%) و (78/26%) ترکیب اصلی بود، برای خوشاریزه ترکیبات مذکورتحت امواج ریز موج 25 ترکیب در اسانس شناسایی شد که گاما دکا لاکتون با بازده 96/43% ترکیب اصلی آن بود. درروش عصاره‎گیری با فراصوت و سوکسله دو ترکیب مورد بررسی وجود نداشت. مقایسه‎ی نتایج حاصل از چهار روش استخراج: تابش امواج ریزموج، فراصوت، خیساندن و سوکسله از گیاه ferulag angulata (schlecht) و گیاه echinophora platyloba dc برای عصاره گیری نشان داد که بهترین روش، روش استخراج توسط امواج ریزموج می‎باشد.